نیروی دریایی آمریکا زیردریایی های هسته ای را بعد از بازنشستگی به کجا منتقل می کند؟!
تا حالا به این فکر کردید که زیردریایی های هسته ای بعد از پایان عمر مفید خود به چه سرنوشتی دچار می شوند؟! در ناوگان نیروی دریایی کشورهایی مانند آمریکا، ژاپن، چین، انگلستان و فرانسه مدل های مختلفی از زیردریایی های هسته ای وجود دارد. این زیردریایی ها قابلیت حمل کلاهک های هسته ای را دارند و می توانند سرنوشت میدان جنگ را در دریا تغییر دهند. اما عمر مفید این کشتی های جنگی محدود است و با فرا رسیدن زمان آن کنار گذاشته می شوند. اما بعد از بازنشستگی چه بلایی بر سر آنها می آید؟!
نیروی دریایی ایالات متحده این زیردریایی های هسته ای را در گورستان معروف به Trench 94 دفن می کند. محل دقیق این گورستان محرمانه است و از آن به شدت محافظت می شود. اینجا آخرین لنگرگاه این کشتی های جنگی پیشرفته است. نیروی دریایی قطعات فرسوده و از کار افتاده آنها را در این انبار نگه داری می کنند. در حال حاضر، این قبرستان سرد حاوی بقایای زیادی از تجهیزات هسته ای نظامی است.
زیردریایی هسته‌ای، همانطور که از نام آن پیداست کشتی های زیردریایی هستند که نیروی پیشرانه آن را یک نیروگاه هسته‌ای تولید می‌کند. این زیردریایی‌ها معمولاً به موشک‌های تهاجمی بالستیک و کروز با کلاهک هسته‌ای مجهز می‌شوند و از مهمترین ابزارهای بازدارندگی هسته‌ای به حساب می آیند.
مهم ترین فرقی که زیردریایی های هسته ای نسبت به زیردریایی های دیزلی-برقی دارند در قابلیت ردیابی نهفته است. زیردریایی های هسته ای چون از انرژی هسته ای به عنوان سوخت استفاده می کنند نیاز ندارند برای هواگیری به سطح آب بیایند. به همین علت ردیابی آنها توسط نیروهای دشمن امکانپذیر نیست. زیردریایی های دیزلی معمولا باید برای هواگیری به سطح آب بیایند و به همین علت شناسایی آنها کار راحتی است. از طرف دیگر، موتور هسته ای این کشتی های جنگی نیاز به سوخت گیری مجدد ندارند. به علاوه، آنها توانایی پرتاب موشک های قاره پیما را دارند.
کار زیردریایی های هسته ای در دهه 1950 با ناو یو اس اس ناتیلوس به صورت رسمی آغاز شد. این ناو جنگی اولین سفر خود را در سال 1955 انجام داد. پیشرفت های زیاد فناوری در این زمینه باعث شد از تکنولوژی آن در سایر کشتی های جنگی مانند ناوهای هواپیمابر USS Enterprise یا ناوهای USS Long Beach استفاده شود. در بحبوحه دوران جنگ سرد در سال 1989 حدود 400 زیردریایی هسته ای در سراسر جهان وجود داشت. اما طبق آمارهای حال حاضر این تعداد به 150 زیردریایی کاهش یافت. کشورهای دیگری مانند هند، روسیه و چین هم علاقه مند هستند به این تکنولوژی دست پیدا کنند. با این حال هنوز نمی دانیم بر سر زیردریایی‌های هسته‌ای بازنشسته و راکتورهای قوی آنها چه اتفاقی می افتد؟ فرآیند انحلال این زیردریایی ها نیاز به حذف دقیق راکتورهای هسته ای دارد.
کشتی‌های هسته‌ای پس از پایان عمر خدمت خود، تحت یک فرآیند دقیق از هم‌گسیختگی قرار می‌گیرند. در این فرآیند، هسته و سوخت راکتور از بدنه کشتی جدا می‌شوند. بخش‌های جدا شده مانند پوشش بدنه، محافظ راکتور و اینکونل ۶۰۰ ( آلیاژی مقاوم در برابر تشعشع) به آزمایشگاه ملی آیداهو منتقل می‌شوند. هسته نیز برای پردازش بیشتر به سایت ترنچ 94 هانفورد در واشنگتن ارسال می‌شود. ترنچ 94 یک فضای باز به طول 1000 فوت است. از این مکان برای تولید پلوتونیوم در طول جنگ جهانی دوم استفاده می شد. در حال حاضر نیروی دریایی این مکان را مخفی کرده است اما در نقشه های گوگل ارث می توان آن را مشاهده کرد.
در سایت ترنچ 94، حدود 136 تیر بتنی با چیدمان دقیق قرار دارد که هر کدام بقایای رادیواکتیو یک کشتی هسته‌ای را در خود جای داده‌اند. این تیرها از بتن تقویت شده با قابلیت یکپارچگی بالا (HIC) ساخته شده‌اند و می‌توانند تا 300 سال از محتوای داخلی محافظت کنند. با وجود تدابیر امنیتی سختگیرانه، هر بشکه حاوی حدود 25000 کوری پرتو است. این میزان تشعشع می تواند برای موجودات زنده کشنده باشد. به احتمال زیاد با گذشت یک هزاره از زمان دفن آنها قدرت تشعشع این زباله های هسته ای به 250 کوری پرتو در هر بشکه کاهش خواهد یافت.
با بازنشستگی زیردریایی‌های قدیمی، این قبرستان قرار است تا دو دهه آینده حدود 50 چلیک دیگر را در خود جای دهد. این یادگارهای هسته‌ای، نمادی از قدرت دریایی آمریکا به حساب می آیند اما، به چه قیمتی؟! تأثیر طولانی مدت این زباله های هسته ای در آینده سئوالاتی را برای حامیان محیط زیست مطرح می کند.
ترنچ 94، پیشرفته های فناوری را با زباله‌های رادیواکتیوی ترکیب می‌کند. آیا آمریکا برای نسل آینده چنین میراثی را به یادگار می گذارد!! قبرستان زیردریایی ها گواهی بر نوآوری بشر است، اما رهبران ایالات متحده باید راه حلی پایدار برای دفع زباله‌های هسته‌ای پیدا کنند. همانطور که این مخازن بیشتر می شوند، مسئولیت دست‌وپنجه نرم کردن با پیامدهای آن نیز افزایش پیدا می کند.