گرمای زیاد عربستان در حج تمتع سال 1403 جان 1000 زائر را گرفت!
حج امسال به فاجعه‌ای مرگبار تبدیل شد. گرمای شدید عربستان سعودی در مکه جان بیش از 1000 زائر را گرفت. دمای هوای روز دوشنبه در مسجد الحرام به 51.8 درجه سانتی‌گراد (125 درجه فارنهایت) رسید که منجر به گرمازدگی و مرگ زائران زیادی به خصوص افراد مسن و ناتوان شد.
طبق آخرین گزارش ها ، حدود نیمی از قربانیان زائران غیر قانونی بودند که به علت ازدحام جمعیت و کمبود امکانات در معرض خطر بیشتری قرار داشتند. دولت عربستان سعی کرد با توزیع آب و سایه بان زائران را از گرمای شدید محافظت کند . با این حال به نظر می رسد این اقدامات نتوانست از بروز یک فاجعه دیگر جلوگیری کند.
این فاجعه بار دیگر خطرات ناشی از افزایش گرما را به ویژه برای افراد آسیب‌پذیر مانند سالمندان و افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای برجسته تر می‌کند. علاوه بر آن؛ نیاز به اقدامات فوری برای مقابله با تغییرات آب و هوایی و کاهش اثرات آن بر وضعیت سلامت انسان را به ما یادآوری می کند.
عوامل اصلی مرگ و میر زائران حج تمتع 1403
دولت سعودی گرمای طاقت‌فرسا و آسیب‌پذیری زائران غیرقانونی را به عنوان دو عامل اصلی مرگ و میر بالای زائران در حج امسال اعلام کرد. تنها در مکه به ویژه در مسجدالحرام زائران زیادی به خصوص افراد سالمند و ناتوان براثر گرمای شدید بی سابقه دچار گرما زدگی شدید شدند. شرایط آب و هوایی سخت حاکم در سرزمین عربستان تحمل گرما را به ویژه برای زائرانی که از نظر جسمی ضعیف تر بودند، سخت تر کرده بود.
هر ساله زائرانی زیادی برای انجام اعمال حج به عربستان سفر می کنند. البته در بین آنها زائران غیرقانونی هم وجود دارند که به علت عدم دسترسی به امکانات بهداشتی و اولیه مناسب مانند آب آشامیدنی، سایه‌بان و مراقبت‌های پزشکی در شرایط بدی به سر می برند. به همین علت، این گروه در برابر گرما و بیماری های عفونی آسیب پذیرتر هستند. اما گرمای شدید امسال جان همه زائران را تهدید کرده بود. طبق آمارهای غیر رسمی، تعداد جانباختگان در مکه از مرز 1000 نفر گذشت. اما مقامات سعودی از انتشار آمار دقیق کشته شدگان تا این لحظه خودداری کردند. از روز یکشنبه حدود 2700 مورد گرما زدگی گزارش شد.
عربستان سعودی با سرعتی باورنکردنی گرمتر شده است و امواج گرمایی با دفعات بیشتر و شدت بالاتر را سپری می کند. این افزایش دما در کنار رطوبت بالا، بدون استفاده از سیستم تهویه مطبوع مناسب، شرایط را به طور فزاینده‌ای خطرناک می‌کند. علاوه بر این، مراسم حج به دلیل تعداد زیاد زائرانی که در یک منطقه‌ی محدود گرد هم می‌آیند با چالش‌های خاصی همراه است. به عنوان نمونه: ازدحام جمعیت، خطر له شدن زائران بر اثر فشار حمعیت را بالا می‌برد. علاوه براین؛ سن بالای بسیاری از زائران هم یکی دیگر از عواملی است که آنها را در برابر گرمازدگی و سایر عوارض سلامتی آسیب‌پذیرتر می‌کند.
زمان برگزاری مراسم حج براساس تقویم شمسی هر ساله حدود ۱۱ روز زودتر برگزار می شود. با یک حساب سرانگشتی حج تمتع سال آینده بین خردادماه و تیرماه سال 1404 برگزار شود. اتفاق های این چنینی، نگرانی ها را در مورد پیامدهای بلندمدت تغییرات آب و هوایی بر مراسم حج بیشتر می کند. تیمی از محققان با انجام یک مطالعه جدید در سال ۲۰۱۹ هشدار داده بودند که در سال‌های آینده، زائران در معرض گرمازدگی شدید قرار خواهند گرفت.