میتوکندری (Mitochondrion) یا راکیزه در یاخته (سلول)، اندامکی است که وظیفه آن تنفس سلولی و نوعی اندامک انتقال انرژی است که موجب میشوند انرژی شیمیایی موجود در مواد غذایی با عمل فسفوریلاسیون اکسیداتیو، به صورت پیوندهای پرانرژی فسفات ATP (آدنوزین تریفسفات) ذخیره شود. این اندامک در تمام یاختههای دارای تنفس هوازی به جز در باکتریها که آنزیمهای تنفسی آنها در غشای سیتوپلاسمی جایگزین شدهاند وجود دارد.
میتوکندری نیز همانند کلروپلاست (سبزدیسه) از دو غشای داخلی و خارجی تشکیل شدهاست. با این تفاوت که دو غشای داخلی و خارجی فضای درون میتوکندری را به دو بخش تقسیم میکنند که عبارتند از: ۱- فضای درون میتوکندری ۲- فضای بین دو غشا. درون میتوکندری دی. اِن. اِی حلقوی نیز وجود دارد و میتواند مانند پلازمید باکتری بهطور مستقل از سلول نیز همانندسازی کند. درون میتوکندری مایعی سیّال به نام ماتریکس وجود دارد که واکنشهای مربوط به فرایند تنفس سلولی در آن انجام میشود. تنفس سلولی فرایندی است که طی آن انرژی ذخیره شده در غذاها (قندها) به اِی. تی. پی (مولکول سوختی سلول) تبدیل میشود. در غشای داخلی چینخوردگیهایی وجود دارد که به آن کریستا گویند قرار دارد که باعث افزایش سطح غشا میشود. همچنین ماده زمینه ای به نام ماتریکس که پر از مایع است پر شدهاست.
دیدگاه خود را بنویسید